Gümrük Müşavirleri Derneklerinin Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürlüğü muhatap yazısında;
10.12.2020 günlü 31330 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Gümrük Yönetmeliğinde değişiklik yapılmasına ilişkin Yönetmelik ile Gümrük Yönetmeliğinin 205/4-ç maddesinin değiştirildiği ve 01.01.2021 tarihinden itibaren Türkiye ile AB arasında gümrük birliği tesis eden 1/95 sayılı Ortaklık Konseyi Kararının ticaret politikası önlemlerine ilişkin 47 nci maddesi hükümleri saklı kalmak üzere, AB’ye üye ülkelerden A.TR Dolaşım Belgesi eşliğinde gelen eşyanın serbest dolaşıma girişinde menşe şahadetnamesi aranmayacağı hükmünün düzenlendiği anımsatıldı.
Ayrıca bu değişikle mezkur maddede “ithalata konu eşyanın menşeini belirleme konusunda Bakanlıkça belirlenen risk kriterleri uyarınca saptanan durumlar saklı kalmak kaydıyla” ifadesinin yürürlükten kaldırıldığı ve önceki yazılarında bahsedildiği üzere AB den ATR dolaşım belgesi ile gelen ilave gümrük vergilerine tabi eşya ile ticaret politikası önlemi olarak değerlendirilmeyen ek mali yükümlüğe tabi eşyanın menşeini tevsik etmek üzere menşei şahadetnamesi aranmadığı, BİLGE sisteminde bu doğrultuda gerekli düzenlemelerin yapıldığı bildirildi.
Ancak AB’den ATR dolaşım belgesi eşliğinde gelen, ilave gümrük vergilerine tabi eşyaların Serbest Ticaret Anlaşması yapılan ülkeler menşeili olması halinde BİLGE sisteminde “0819” belge kodu ile Tedarikçi Beyanı veya Uzun Dönem Tedarikçi beyanının hala istendiği belirtildi. Ortada eşyanın menşei konusunda ciddi ve sağlam gerekçelere dayanan kuşkular nedeniyle kesinlikle gerekli görülmesi durumunun söz konusu olmadığı halde, Gümrük Yönetmeliği 205/4-ç maddesinde tanınmış bir kolaylık bulunmasına rağmen ve Bakanlıkça belirlenen risk kriterleri uyarınca saptanan durumlara ilişkin uygulama kaldırıldığı halde, sistem tarafından menşei kanıtlamaya dönük bu belgelerin isteniyor olmasının ciddi sıkıntı ve maliyetler yarattığı iletildi.
İthalatçıların bu durumu yurtdışındaki tedarikçilerine anlatmakta oldukça zorlandığı ve söz konusu durumun Avrupa Birliği ile olumlu bir noktaya taşınmaya çalışılan ilişkilerin tesisine ciddi zarar verdiği ifade edildi. İhracatın, ithalata bağlı olduğu düşünüldüğünde bu durumun, tedarikçi ile sorunlar yaşanmasına ve ihracat tedarikini etkileyebilecek ilave maliyetlerin oluşmasına neden olduğu aktarıldı.
AB’den ATR dolaşım belgesi ile gelen, ciddi ve sağlam gerekçelerle menşei hususunda şüphe uyandırmayan, İGV ye tabi, STA yapılan ülkeler menşeili eşyaların ithalatında, BİLGE sisteminde “0819” belge kodlu Tedarikçi Beyanı veya Uzun Dönem Tedarikçi Beyanı talep etmeyecek şekilde düzenleme yapılması veya bu durumdaki işlemlerde ticaret yapılan AB ülkelerinden bu belgelerin istenip istenmeyeceği hususuna açıklık getirilmesi ile ilgili konunun makamlarınca değerlendirilerek sonuçlandırılması talep edildi.
Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürlüğü’nün, “01.07.2021 Tarihli ve 65241409 Sayılı Yazınız” konulu cevabi yazısında;
Derneklerin yazısının incelendiği belirtilerek;
31.12.2020 tarihli ve 31351 sayılı (3. Mükerrer) Resmi Gazete’de yayımlanan 3351 sayılı İthalatta İlave Gümrük Vergisi Uygulanmasına İlişkin Karar’ın 2 nci maddesinde, Türkiye’nin taraf olduğu serbest ticaret anlaşmaları çerçevesinde bir çapraz menşe kümülasyon sistemine dahil ülkeler menşeli eşyadan tercihli menşeinin tevsiki halinde ilave gümrük vergisi alınmayacağının hükme bağlandığı hatırlatıldı.
Bu minvalde, mezkur Karar çerçevesinde ilave gümrük vergisine tabi ve Türkiye’nin taraf olduğu serbest ticaret anlaşmaları çerçevesinde bir çapraz menşe kümülasyon sistemine dahil ülkeler menşeli olup A.TR Dolaşım belgesi eşliğinde ithal edilmek istenen eşyadan mezkur verginin tahsil edilmemesi için yükümlülerce tedarikçi beyanı veya uzun dönem tedarikçi beyanı ile eşyanın tercihli menşeinin tevsik edilmesi gerektiği bildirildi.