Yazıda, Gümrük Müşavirlerinin Yetkilendirilmiş Gümrük Müşaviri olabilmelerine yönelik Gümrük Yönetmeliği’nin Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirinin sahip olması gereken nitelikler ve yetki belgesi başlıklı 576’ıncı maddesinde 11 Ağustos 2020 tarihli Resmi Gazete ile değişiklik yapıldığı anımsatıldı.
Yazının devamında söz konusu maddede yapılan değişikliklere yer verildi:
“1/e Maddesi; “Ertelenmiş, hükmün açıklanması geriye bırakılmış, para cezasına veya tedbire çevrilmiş ya da affa uğramış olsalar bile kaçakçılık, zimmet, ihtilas, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas, yalan yere şahadet, suç tasnii, iftira gibi yüz kızartıcı suçlar ile resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, devlet sırlarını açığa vurma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama, vergi kaçakçılığı veya vergi kaçakçılığına teşebbüs suçları uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti, 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamı suçlar ile örgütlü suçlardan ceza almamış olmak,”
2. Maddesi; “Birinci fıkrada sayılan niteliklere sahip olan gümrük müşaviri gerekli evraklarla Bakanlığa müracaat eder. Bakanlıkça yapılan değerlendirme sonucunda bu kişiler yetkilendirilebilir. Yetkilendirilmiş gümrük müşavirliği yetki belgesi başvuruları; birinci fıkranın (e) bendinde sayılan fiillere ilişkin gümrük idaresi veya adli makamlarca yürütülen bir soruşturma veya kovuşturma olması hallerinde; söz konusu soruşturma veya kovuşturma sonuçlanıncaya kadar değerlendirmeye alınmaz.”
İdarece yürütülen soruşturma ve kovuşturma sonrası açılan davaların yıllarca sürdüğü belirtilerek, yetkili mercilerce suç şüphesinin öğrenilmesinden iddianamenin mahkemece kabulüne kadar olan evrenin soruşturma, iddianamenin kabulünden hükmün kesinleşmesine kadar olan evrenin ise kovuşturma evresi olduğu vurgulandı.
Yönetmeliklerde yapılan değişikliklerin Anayasaya aykırı olmaması gerektiğine dikkat çekilerek, yapılan bu değişikliklerin Anayasanın 38’inci maddesi ile çeliştiği ifade edildi. Anayasanın ilgili aşağıda bahse konu maddelerinde de görüleceği üzere;
“Madde 38-SuçIuluğu hükmen sabit oluncaya kadar, kimse suçlu sayılamaz.” hükmüne, ayrıca, Anayasanın 11’inci maddesi gereğince “kanunlar Anayasaya aykırı olamaz” ilkesine de uymadığı belirtildi. Soruşturma ve Kovuşturma sonuçlanıncaya kadar ibaresinin ciddi hak kayıplarına olası davalara ve mağduriyetlere sebep olduğu iletildi.
Söz konusu Anayasanın 11’inci maddesinde “Anayasa hükümleri, yasama, yürütme ve yargı organlarını, idare makamlarını ve diğer kuruluş ve kişileri bağlayan temel hukuk kurallarıdır.” denildiği, ayrıca, “Kanunlar Anayasaya aykırı olamaz.” hükümleri doğrultusunda bir değerlendirme yapılmasının uygun olacağı ifade edildi.
Yazıda son olarak, Anayasanın 11 ve 38’inci maddeleri gereğince Gümrük Yönetmeliği 576’ıncı maddesinin Anayasaya uyumlu hale getirilmesi hususunda;
Gümrük Müşavirlerinin mağduriyetlerinin önlenmesi ve masumiyet karinesi de dikkate alınarak haklarında herhangi bir cezai müeyyide ve hüküm bulunmayan ancak çeşitli nedenlerle haklarında soruşturma veya kovuşturma olanların da haklarında cezai hüküm kesinleşinceye kadar hak mahrumiyeti doğurmaması adına YGM belgesi verilmesi veya yenilenmesi hususlarının değerlendirilerek çözüme kavuşturulması talep edildi.