İstanbul Gümrük Müşavirleri Dernekleri (İGMD)’den alınan yazıda, Gümrükler Genel Müdürlüğünün yazısına atıfla, son zamanlarda gerek Ticaret Bakanlığına (Gümrükler Genel Müdürlüğü) gerekse Bölge Müdürlüklerine intikal eden, “eşyanın tesliminde ordino (yük teslim talimat formu) ibrazı” konusuna ilişkin dilekçeler/ihtarnameler dikkate alındığında, konuya ilişkin Bakanlığın sorumluluk alanının çizilerek tüm Bölge Müdürlüklerinin yeniden bilgilendirildiği, ayrıca mülga 1615 sayılı Gümrük Kanunu’na bağlı Gümrük Yönetmeliğinde, eşyanın tesliminde ordino (yük teslim talimat formu) ibrazına ilişkin hükümler bulunduğu ve mezkûr belge eşyanın teslimi öncesindeki aşamaların kontrolü amacıyla kullanılmakta olduğunun belirtildiği hatırlatılarak, Türkiye-AB Ortaklık Konseyinin 1/95 sayılı Kararı gereğince gümrük işlemlerini basitleştirmek ve gümrük mevzuatını AB gümrük mevzuatı ile uyumlu hale getirmek amacıyla yürürlüğe konulan 4458 sayılı Gümrük Kanunu muvacehesinde, başta ordino olmak üzere gümrük işlemlerinde kullanılmakta olan bir kısım vesaikin yürürlükten kaldırıldığının açıkça belirtildiği anımsatıldı.
“Gümrükler Genel Müdürlüğü yazısı ile gümrük işlemlerinin ifası ve tekemmülü sırasında gümrük müdürlüklerince ordino belgesinin aranmayacağını ve işlemlerin ifasının bu yazı doğrultusunda yerine getirilmeye devam edeceğinin belirtmiş olduğu ve söz konusu yazı ile yeni bir uygulamadan bahsedilmediği, hâlihazırda 4458 sayılı Gümrük Kanunu yürürlüğe girdiğinden bu yana gümrük idarelerinin eşyanın gümrük işlemleri için ordino belgesi istemediğinin” vurgulandığının anlatıldığı aktarıldı. Ardından “Ordinonun ibrazı, yani malın alıcıya fiziki olarak teslim edilmesi süreci, gümrük idaresinin kendi mevzuatı doğrultusunda taraf ve dahil olduğu bir işlem değildir” denilerek, “Ordino gümrük işlemleri tamamlanmış malın alıcıya fiziki teslimi sırasında, taşıyan veya taşıyanın yerine malı emaneten elinde bulunduran liman ve geçici depo işletmeleri ile alıcı arasındaki bir işlemdir” şeklinde ifade edildiği belirtildi. Devamında ise “dolayısıyla Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan (26.04.2021 tarihli ve 63424348 sayılı ve 23.11.2017 tarihli ve 29799029 sayılı) yazılarla eşyanın işlemleri sırasında ordinonun gümrük idareleri tarafından istenmeyeceğinin bir kez daha açıklandığı, ancak bu açıklamanın taşıyıcının veya temsilcisinin malı alıcısına teslim ederken ordino ibrazını yani taşıyanın onayının aranması uygulamasını ortadan kaldırmamaktadır” denildiği hatırlatıldı.
Yazının devamında; Türkiye’de özet beyan bildiriminde bulunan işletmeler için hava ve deniz acentelerinden alınan ordinonun, gümrük işlemlerinde açıkça yürürlükten kaldırıldığına dair Gümrükler Genel Müdürlüğü’nün ilgili yazılarında bilgilendirme yapılmasına rağmen, taşımacı kuruluş ve acentelerin bu duyurulara itibar etmeyerek, değişik isim ve nam altında ordino verme işlemlerini ısrarla devam ettirmeye çalıştıkları belirtildi.
Netice olarak, gümrük işlemlerinin uygulanmasında artık hükmü kalmadığı ifade edilen ordino uygulamasının yerine açık ve net ifadelerle, yeni bir yöntem belirlenmesine ihtiyaç duyulduğu vurgulandı. İGMD’nin konu hakkındaki görüşünün; özet beyan aşamasından işlemleri biten eşyanın kapı kağıdı düzenlenerek sahibine mal teslimine kadar olan süreçte antrepo ve geçici depolama yerlerinde Ticaret Bakanlığı (Gümrükler Genel Müdürlüğü)’nün yeni talimatlandırmasıyla özet beyanla mal çekimine imkan sağlayan acil bir düzenlemenin yapılmasının elzem haline geldiğinin düşünüldüğü ifade edildi.
Yukarıdaki açıklamalar ışığında ithalat malının gümrükleme işlemlerinin başlaması için gereken beyanname tesciliyle, gümrük işlemlerinin tamamlanması sonrasında eşyaların alıcıya tesliminin birbirinden ayrı ve bağımsız süreçler olduğu dikkate alınarak, Gümrük Müşavirlerinin eşyanın gümrük beyannamesini tescil ederken sadece nakliyeci firmalardan alacakları ÖZET BEYAN bilgilerine ihtiyaç duydukları bilinerek, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’na dayanılarak hazırlanan Gümrük Yönetmeliğinin 559 maddesinde “Ekonomik gereklilikler ve dış ticaret politikaları dikkate alınarak, geçici depolama yerleri ve gümrük antreposu ile ilgili düzenleme yapmaya, öngörülmeyen sorunların ortaya çıkması halinde bunları inceleyerek sonuçlandırmaya Bakanlık yetkilidir” hükmüne istinaden ve burada aktarılan bilgiler ile tüm yasal dayanaklar ışığında konunun makamlarınca değerlendirilerek çözüme ulaştırılması gerektiği ifade edildi.
İlgili “Ticaret Bakanlığı’ndan Ordino Açıklaması” haberimiz için tıklayınız.