Tüm bu zorluk ve karmaşa içerisinde doğru ve güncel bilgiye basit bir yaklaşımla ulaşabilmek, ihracat ve ithalat işlemleri yoğun olan, bu işlemleri özellikle AB ile Birleşik Krallık nezdinde yürüten her ölçekten Türk işletmesi için -özellikle böyle zor bir dönemde- büyük önem taşıyor.
Tamamen yerli sermaye ile kurulmuş iki Türk şirketi olan İstanbul merkezli ATEZ Yazılım Teknolojileri ve Londra merkezli Chain & Chain Tech. Ltd. güçlerini birleştirerek bu soruna çözüm bulabilmek için kollarını sıvadı ve dünyadaki örneklerine kıyasla daha kapsamlı bir çözüm olan TARIFF uygulamasını geliştirdi.
TARIFF Uygulaması hakkında merak edilenleri konuşmak için ATEZ Yazılım Teknolojileri A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Kenan GÜLER ve Chain & Chain Tech. Ltd. Direktörü Dr. Cüneyt YETGİN ile bir araya geldik.
Öncelikle bizlere zaman ayırdığınız için teşekkürler. Çok yoğun bir dönemden geçtiğinizi biliyoruz dilerseniz zaman kaybetmeden hemen röportajımıza geçelim?
Dr. Kenan GÜLER; Bu imkân için biz teşekkür ederiz. Elbette dilerseniz hemen başlayabiliriz.
Soru; TARIFF uygulaması tam olarak hangi sorunu çözüyor?
Dr. Kenan GÜLER; Şu anda gerek BREXIT ve gerekse de artan korumacılık ve buna bağlı ticaret politikası önlemleri ve değişken vergi tür ve oranları ile teknik kontrollerin çeşitliliği nedeni ile özellikle Birleşik Krallık ile ticareti olan işletmelerimizin doğru bilgiye ulaşabilmesi çok önemli. TARIFF tam olarak bu amaçla oldukça geniş bir teknik ekip ve danışmanın bir araya gelmesi ile geliştirildi. Uygulama ile BREXIT öncesi ve sonrası ticaretini yaptığınız eşyanın hangi vergi tür ve oranlarına tabi olacağı, ne tür kontroller ile yüzleşebileceğiniz ve gerek vergiden kaçınmak ve gerekse de teknik kontrolleri sorunsuz geçebilmek adına hangi belgelere ihtiyaç duyduğunuz gibi temel bilgilere çok basit bir ara yüz üzerinden tek ekranda ulaşabiliyorsunuz.
Soru: Peki şu anda bu bilgiye erişebilmek başka kanallar üzerinden mümkün değil mi neden TARIFF gibi bir uygulamaya ihtiyaç duyulsun?
Dr. Kenan GÜLER; Bizler aslında TARIFF projesine daha büyük bir pencereden bakarak başladık. Global şirketler ile de görüşme ve temaslarımız oldu bu konuya çözüm getirebilmek adına, ancak hem Türkiye hem Avrupa Birliği ve hem de BREXIT öncesi ve sonrası için sadece ihtiyaç duyulan bilgiye net bir şekilde ulaşabileceğimiz bir çözüm bulunmadığını gördük. Özellikle gümrük işlemleri tamamen ayrı bir uzmanlık alanı olduğu için bu uzmanlık ile teknoloji kapasitemizi bir araya getirerek bir çözüm geliştirdik. Bu çözümü yaygınlaştırmak ve dijital bir otomasyonun bir parçası haline getirmek hedefindeyiz.
Dr. Cüneyt YETGİN; Burada küçük bir ilave yapmak istiyorum, TARIFF uygulaması özellikle Birleşik Krallık ’ta gümrük müşavirliği hizmetini verebilecek uzman kapasitesinin azlığı göz önünde bulundurularak da geliştirildi. Şu anda İngiltere’de bu konuda ciddi bir ihtiyaç mevcut ve HMRC (Birleşik Krallık Gelirler ve Gümrük İdaresi) bu ihtiyaca cevap verebilecek çözümleri destekliyor. Diğer yandan TARIFF aynı zamanda buradan veya AB’den Türkiye’ye ihracat yapacak olan işletmelerin ihtiyaçlarına da cevap verebiliyor. Bu noktada Türkiye’nin Gümrük Birliği statüsü ve konumu itibarı ile gümrükleme işlemlerindeki uzman kadrosunun bilgi birikimini bu uygulama ile İngiltere’de de kullanabilmek adına dijital bir çözüm geliştirmiş olduk aslında.
Soru: Büyük pencereden bakarak başladık diye belirttiniz burada tam olarak neyi kastediyorsunuz?
Dr. Kenan GÜLER; Bizler gerek Dijitalleşme ve Endüstri 4.0 Derneği ve gerekse de Blokzincir teknolojisi alanında BCTR ve INATBA gibi kuruluşlar nezdinde de çalışma gruplarında faaliyet gösterirken, özellikle Avrupa ve dünyada dijitalleşmenin gerçek anlamda bazı standart fonksiyonların bulunmaması halinde gerçekleşebilmesinin çok güç olduğunun farkına vardık. Herkesin benim standardım en iyisi diye dayattığı bir ortamda, sistemlerin konuşabilmesi ve alınan verinin manuel müdahalelerin hiç olmayacak veya çok az olacak şekilde işlenebilmesi lazım. Aksi halde küçük ve bölgesel çözümler olarak gerçekleşen bir dijitalleşmeden bahsediyor olacağız ve DGÖ ile DTÖ’nün öngördüğü hedeflere ulaşmakta ciddi zorluklar yaşayacağız.
Soru; Peki bu otomasyon ve dijitalleşme bazı meslek gruplarının varlığını tehlikeye atmıyor mu? Örneğin Gümrük Müşavirliği mesleğinin geleceği için neler söyleyebilirsiniz?
Dr. Kenan GÜLER; Ben kendim de 30 yıllık bir Gümrük Müşaviriyim ve yaşamımı bu mesleğe adamış bir insanım. Kendi mesleğim ve alanında uzmanlık gerektiren diğer tüm hizmet sektörü meslekleri bir şeklide dijitalleşmeye uyum sağlamak durumunda ve hatta zorunda. Bu değişim sırasında şunu çok net gördüğümü söyleyebilirim; eğer yaptığınız iş bir katma değer yaratıyor ise dijitalleşme dahil hiçbir futuristik tehdit sizin için önemli değil aslında. Ancak burada şu noktaya dikkat çekmek istiyorum, eğer sadece bir kısım evrağı alıp bir yere götürmek, imzalatmak, kaşe mühür vurdurmak gibi sadece basit iş takibi noktasında bir meslek anlayışı içerisindeyseniz yeni çağda hayatta kalabilme şansınız olmayacaktır. Çünkü böyle bir halde aslında siz katma değer yaratan bir hizmet üretmiyorsunuz. Dolayısı ile önemli olan tek şeyin bilgi olduğuna inanıyorum. Bilgi kıymetlidir ve uzmanı olduğunuz alanda sahip olduğunuz bilgi sizin katma değerinizdir. Bu bilgiyi net, doğru, eksiği ve fazlası olmadan verebilme yeteneğine sahipseniz dijitalleşen sistemin size her zamankinden daha çok ihtiyacı var demektir. Unutmamak gerekir ki bugün Finans ve Avukatlık gibi mesleklerin katma değeri olmayan standart alanları da yapay zekâ ve benzeri teknolojilerinin tehdidi altında bulunuyor.
Soru; TARIFF uygulamasına geri dönecek olursak, uygulama ne zaman hizmete girecek? Potansiyel müşterileriniz kimler, ürünü nerelerde pazarlamak niyetindesiniz?
Dr. Kenan GÜLER; Uygulama şu anda Beta Testleri aşamasında, bu son testleri de başarı ile tamamladığımızda Kasım ayı başında yayına almayı planlıyoruz. TARIFF özellikle Türkiye’den Birleşik Krallığa ve Avrupa Birliği ülkelerine satış yapan ihracatçılarımız için çok önemli. Birleşik Krallık tarafında özellikle ihracatçılarımızın önlerini görebilmelerini sağlamayı hedefliyoruz çünkü 01 Ocak 2021 itibarı ile çok farklı bir dış ticaret ortamı bu ihracatçılarımızı bekliyor olacak. İkinci olarak İngiltere’de bulunan ve ithalat ihracat yapan dış ticaret şirketleri hedefimizde bulunan kitlelerden. Özellikle o tarafta da bilgiye olan ihtiyacı karşılayabileceğimizi düşünüyoruz. Diğer yandan AB’ye ihracat yapan Türk firmaları, Birleşik Krallık veya AB’den Türkiye’ye ihracat yapan şirketler de potansiyel müşterilerimiz arasında. Bu ülkelerde hizmet veren Gümrük Müşavirliği ve Lojistik şirketleri de uygulamayı edineceklerdir, ayrıca Türkiye’de yerleşik Gümrük Müşavirliği şirketlerinin de ihtiyaçlarını giderebileceğimizi düşünüyorum. Özetleyecek olursak Türkiye’den Birleşik Krallık veya Avrupa Birliğine ihracat yapan tüm firmalar ile bunların tedarikçileri, dünyanın herhangi bir ülkesinden Türkiye, Birleşik Krallık veya Avrupa Birliği’ne ithalat yapan firmalar ve bunların tedarikçileri, ürünleri ne olursa olsun gerçekleştirecekleri işlemler için ihtiyaç duydukları dış ticaret ve gümrük operasyonları bilgilerine ulaşabiliyor olacaklar.
Soru: Uygulamaya oldukça güvendiğinizi görüyorum, son olarak ilave etmek istediğiniz bir şey var mı?
Dr. Kenan GÜLER; Türkiye Gümrük işlemleri anlamında AB veya Birleşik Krallığa kıyasla daha komplike ve kuralları olması gerektiği gibi uygulayan bir ülke. AB’nin kendi koymuş olduğu kuralları örneğin TAREKS gibi alanlarda Türkiye tam da olması gerektiği gibi uygulayan bir ülke. Böyle bir mecrada uzun yıllar çalışmış ve bilgi birikimi sağlamış bir ekip ile onları çok iyi anlayan bir teknik ekibin ürünü TARIFF. TARIFF, globalde bu soruna yönelik çalışan büyük ölçekli şirketlerin çözümlerine kıyasla çok daha verimli çalışan bir ürün. Dolayısı ile evet ürüne olan güvenim tam. Bizler bu ürünü on ay gibi kısa sayılabilecek bir sürede her şeyimizi vererek geliştirdik ve bu daha sadece bir başlangıç. Umuyorum ki yatırımlarımızın ve verdiğimiz emeğin karşılığını sadece Türkiye’de değil AB ve Birleşik krallık başta olmak üzere diğer ülke pazarlarında da göreceğiz.