Varış Öncesi Gümrük İşlemi, eşyanın fiziki olarak gümrük idaresine sunulmadan veya da gümrük bölgesine getirilmeden beyanname ve eklerinin eşyanın getirileceği Gümrük idaresine sunulmasıyla birlikte gerekli risk analizi ve kontrol süreçlerinin önceden planlanması olarak tanımlamak mümkündür.
Varış Öncesi Gümrük İşlemleri Hangi Eşyalara Uygulanır?
Varış Öncesi Gümrük İşlemlerinden yararlanacak hammadde ve ara mamul niteliğindeki eşyaya ilişkin Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu (GTİP) listesi Bakanlık internet sitesinde duyurulur. Söz konusu listedeki değişiklik veya güncellemeler Gümrükler Genel Müdürlüğünce gerçekleştirilir. Söz konusu uygulamadan yararlanacak eşya listesi Ek-1’de yer almaktadır.
Ek-1 için tıklayınız
Bu kolaylıktan yararlan eşyanın,
Serbest dolaşıma giriş veya Dahilde işleme rejimi kapsamında olması,
Denizyolu konteyner taşımacılığı ile Türkiye Gümrük Bölgesine gelmesi,
Aynı konteyner içerisinde Tebliğ kapsamından yararlanmayan bir eşya olmaması ayrıca farklı bir firmanın eşyası da bulunmaması (parsiyel taşımacılık gibi),
Yerli üretimde girdi olarak kullanılabilecek nitelikte olması,
Gümrükler Genel Müdürlüğümüzce belirlenen ve Bakanlık internet sitesinde duyurulan eşyadan olması,
Gerekmektedir.
Varış Öncesi Gümrükleme İzin Başvurusu Hangi Mercie Yapılır?
Başvurular, başvuru sahibinin ticaret sicili kaydının bulunduğu ile en yakın Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğüne yapılır.
Varış Öncesi Gümrükleme İzin Başvuru Formuna Hangi Belgelerin Eklenmesi Gerekiyor?
Adli Sicil Belgeleri.
o Yönetim Kurulu üyeleri,
o Sermayesinin yüzde onundan fazlasına sahip gerçek kişiler,
o Gümrük ve dış ticaret işlemlerinde temsil yetkisini haiz çalışanları hakkında düzenlenmiş Adli Sicil Belgesi,
o Varsa sürekli olarak yurtdışında ikamet eden yabancı uyruklular için imzalı Beyan Formu,
Vergi borcu bulunmadığını gösterir yazı veya borcu bulunmakla birlikte bu borcun teminata bağlandığını, yapılandırıldığını, tecil edildiğini, taksitlendirildiğini veya mahsup talebi kabul edildiğini gösterir yazı.
Yeminli Mali Müşavir Raporu ( Son 6 ay içerisinde düzenlenmiş).
Üretim yerinin bulunduğu ildeki Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının il müdürlüğünce düzenlenmiş sanayi sicil belgesi veya kayıtlı bulunulan sanayi ve/veya ticaret odasından alınan onaylı kapasite raporu.
Güncel imza sirküleri aslı ya da örneği.
İthal edilen eşyanın üretim ve/veya imalatta kullanılacağına dair Taahhütname.
Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikası (YYS) İle Onaylanmış Kişi Statü Belgesi (OKSB) Sahibi Firmalar Bu Kolaylıktan Doğrudan Faydalanabilir Mi?
Yetkilendirilmiş yükümlü statüsü sahiplerinin ayrıca başvuru yapmasına gerek bulunmayıp, bu kişiler bu Tebliğ hükümlerinden doğrudan faydalandırılır.
Onaylanmış Kişi Statüsüne sahip firmaların bu kolaylıktan faydalanabilmesi için ilgili ilgili tebliğ hükümleri çerçevesinde diğer firmalar gibi başvuru yapması gerekmektedir.
Diğer yönden Onaylanmış Kişi Statü belgesi Sahibi olup, OKSB tebliğinin 42/A maddesinde yer alan kolaylıklardan faydalanan firmaların d YYS de olduğu gibi başvuru yapmadan bu kolaylıktan yararlandırılması gerektiği veya geleceğe matuf olarak yararlandırılacağı düşünülmektedir.
Varış Öncesi Gümrükleme İzninin Geçerlilik Süresi Ne Kadardır?
Üç yıl geçerlilik süresi ön görülmektedir. Süre sonu, iznin verildiği yılı izleyen takvim yılını takip eden üçüncü yılın son günü olarak belirlenmektedir. 2019 yılında verilen izinler 31.12.2022 tarihine kadar geçerli olacklardır.
Gümrük İşlemlerine Dair Beyan Nasıl Yapılacaktır?
Eşyanın Varış öncesi gümrük işlemlerine konu edilebilmesi için:
Tescil edilmiş statüde bir özet beyanın bulunması, yani acente ve/veya nakliyecinin de önceden özet beyan vermiş olması (özet beyanın onaylı olması gerekmez),
İzin kapsamında işlem görecek gümrük beyannamesinin “BS” kutusuna “BS-18” yazılması,
İzin kapsamında tescil edilecek gümrük beyannamesinin, özet beyanın ilgili satırında yer alan eşyanın tamamını kapsaması,
gerekir.
Bununla birlikte bu kapsamda işlem gören eşyanın:
Gümrük beyannamelerinin beyanın kontrolü türü (hat bildirimi), varış bildirimi onayına kadar yükümlülere bildirilmez.
Gümrük beyannamelerine ilişkin beyanın kontrolü, eşyaya ait beyanname ve eklerinin doğruluğu ve birbiriyle uygunluğu itibarıyla veya belge kontrolüne tabi tutulmaksızın gerçekleştirilir.
Gümrük beyannamelerinin, herhangi bir nedenle varış bildirimi onayına kadar fiziki muayeneye yönlendirilmesi mümkündür.
Taşıttan boşaltılması gümrük gözetimi altında gerçekleştirilir.
Özet beyan eksiklik/fazlalık takibatı, yönetmelik hükümlere göre yapılır.
Varış bildirimi onayı ile kapanmış/kapatılabilir statüye gelen gümrük beyannamesinde belirtilen konteynerin boşaltma listesinde bulunmaması halinde söz konusu beyanname iptal edilir ve ödenmiş bir vergi bulunması halinde Kanun ve Yönetmeliğin geri verme hükümlerine göre işlem yapılır.
Gümrük beyannamesinin iptal edilmesi halinde iptale ilişkin bilgi yükümlüye; gümrük beyannamesinde belirtilen konteyner numaraları ise liman işletmesine sistem üzerinden bildirilir.
özet beyanın ilgili satırında varış bildirimi verilinceye kadar değişiklik yapılması veya özet beyanın iptali halinde tescil edilmiş olan beyanname iptal edilir.
Sarı ve yeşil hatta işlem gören gümrük beyannamesi kapsamı eşyanın geçici depolama giriş-çıkış kaydı yapılmaz.
Yeşil Ve Sarı hat kapsamında işlem görerek serbest dolaşıma giriş rejiminde kapanmış, dahilde işlem rejiminde kapatılabilir statüye gelen beyanname kapsamı eşyanın bulunduğu konteynerlerin saha çıkışı yapılabilir.
Söz konusu konteynerler varış bildirimi onayıyla beraber tahliye planının yapılmasını teminen liman işletmesine bildirilir.
Eşyanın Fiziki Muayeneye Sevk Edilmesi Veya Beyanın Kontrol Türünün Kırmızı Hat Olarak Belirlenmesi Halinde Söz Konusu Eşyaya Hangi Prosedürler Uygulanır?
Kırmızı hatta sevki yapılan veya varış bildirim onayı ile birlikte yükümlülerce beyanın kontrol türünün kırmızı hat olarak belirlendiği durumlarda, gümrük beyannamesinde düzeltme yapılarak “BS-18” basitleştirilmiş usul kodu iptal edilir ve eşya izin kapsamından çıkartılır.
Varış Öncesi Gümrükleme İzni Hangi Durumlar İptal Edilir?
Verilen İzin, izin sahibinin aldatıcı işlem ve eyleminin tespiti halinde İzni veren Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüğünce iptal edilir.
Varış Öncesi Gümrükleme İşleminde Özellikle Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar Nelerdir?
Eşyanın bakanlığın belirlediği liste kapsamında olduğuna,
Eşyanın denizyolu konteyner taşımacılığı ile geleceğine,
Konteynerde bakanlığın belirlediği liste kapsamı dışında eşya bulunmadığına,
Konteynerde başka bir firmanın eşyasının bulunmadığına,
Beyannamenin “BS” hanesine, “BS-18” kodunun yazılması gerektiğine,
Gümrük beyannamesinde yer alan bilgiler ile özet beyanda yer alan alıcı adı, vergi no, tarife pozisyonu, kap-ağırlık ve konteyner no gibi bilgilerin birbirleri ile uyumlu olması gerektiğine,
Gümrük beyannamesi ile Özet beyanda bulunan bilgilerin farklı olması halinde (sonradan özet beyanda yapılacak değişiklik dahil) beyanname ile özet beyan arasındaki bağlantının kopacağına ve tescil edilmiş olan gümrük beyannamesinin iptal edileceğine,
Özet beyanda sonradan yapılan değişikliğin alıcı adı, vergi no, tarife pozisyonu, kap-ağırlık ve konteyner no gibi bilgiler dışında yapılması halinde beyanname iptal edilmeden, beyannamede de değişiklik yapılmak suretiyle işlem tesis edilebileceğine,
Gümrük beyannamesinin tescil edilmesinin akabinde, kırmızı hat kriterine göre muayene ataması yapılan gümrük beyannamesi kapsamı eşyanın muayene memurunca gümrük beyannamesinde düzeltme yapılarak BS-18 basitleştirilmiş usul kodunun iptal edileceğine,
İthal edilecek eşyanın laboratuvar tahliline tabi olması ve emsal tahlil raporunun bulunmaması veya Gümrük Yönetmeliği’nin 181/4 üncü maddesi uyarınca ithali izin veya uygunluk belgesine tabi olması ve ilgili kurumlarca fiziki kontrollerin yapılıp numune alınması gereken durumlarda mezkur eşyanın bu kolaylıktan yararlanamayacağı, aynı şekilde BS-18 basitleştirilmiş usul kodunun iptal edilerek eşyanın geçici depolama girişinin yapılacağına,
Sarı hattan kırmızı hatta sevk edilen beyanname kapsamı eşyaların da bu kolaylıktan faydalanamayacağına,
Belge kontrolünün yapılabilmesi için eşyaya ilişkin beyanname ekinde yer alması gereken TPS/TAREKS no, fatura, emsal tahlil raporu vb gibi belgelerin hazır olması gerektiğine,
Eşyanın taşınmasına veya ambalajlanmasına mahsus eşyanın geçici ithalat kapsamında ithal edilmesi halinde 5300 rejim kodu ile beyanname açılacağına ve söz konusu beyannameye ilave bir kalem eklenerek 4000 rejim kodu ile beyan edilebileceğine,
Özellikle dikkat edilmesinin faydalı olacağını düşünüyoruz.
Sonuç:
Varış Öncesi Gümrükleme sistemiyle birlikte, ticaretin kolaylaştırılmasıyla ilgili enstrümanlardan birinin daha ticari hayatımıza entegre edildiğine şahit oluyoruz. Söz konusu sistemin risk esaslı çalıştığı, denetim ve kontrollerin risk yönetiminin kendine has kriterleriyle belirlenerek icra edildiği bilinmelidir. Sistemden beklenen maksimum faydanın elde edilebilmesi bakımından dış ticaretin tüm paydaşlarına önemli sorumluluklar düşmektedir. Taraflar yasaların kendilerine tanımlamış olduğu görevleri en iyi şekilde yaptıkları takdirde söz konusu sorumluluklarda kendiliğinden yerine getirilmiş olacağı muhakkaktır. Maliyetlerin ve prosedürlerin azaldığı, işlemlerin hızlı bir şekilde tekemmül ettirildiği, zamanın efektif kullanıldığı mezkûr sistemin ülkemize hayırlı olmasını ve ekonomik göstergelere olumlu yansımasını temenni ediyoruz.
Hâki DEMİRTAŞ
Yetkilendirilmiş Gümrük Müşaviri (YGM)