Yazıda, son zamanlarda gerek Ticaret Bakanlığına (Gümrükler Genel Müdürlüğü) gerekse Bölge Müdürlüklerine intikal eden, “eşyanın tesliminde ordino (yük teslim talimat formu) ibrazı” konusuna ilişkin dilekçeler/ihtarnameler dikkate alındığında, konuya ilişkin Ticaret Bakanlığının sorumluluk alanının çizilerek tüm Bölge Müdürlüklerinin yeniden bilgilendirilmesine ihtiyaç duyulduğu belirtildi.
Mülga 1615 sayılı Gümrük Kanunu’na bağlı Gümrük Yönetmeliği’nde, eşyanın tesliminde ordino (yük teslim talimat formu) ibrazına ilişkin hükümler bulunduğu ve mezkûr belge eşyanın teslimi öncesindeki aşamaların kontrolü amacıyla kullanılmakta olduğu anımsatıldı. Ancak, Türkiye-AB Ortaklık Konseyinin 1/95 sayılı Kararı gereğince gümrük işlemlerini basitleştirmek ve gümrük mevzuatını AB gümrük mevzuatı ile uyumlu hale getirmek amacıyla yürürlüğe konulan 4458 sayılı Gümrük Kanunu muvacehesinde, başta ordino olmak üzere gümrük işlemlerinde kullanılmakta olan bir kısım vesaikin yürürlükten kaldırıldığı hatırlatıldı.
Yazının devamında, mülga Başbakanlık Denizcilik Müsteşarlığı Deniz Ticareti Genel Müdürlüğünün denizyoluyla gelen eşyanın alıcılara tesliminde, ordino tanzim edilmesine ilişkin 17.05.2011 tarih ve 14765 sayılı yazısı ile mülga Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının ordino ücret tarifesine ilişkin 2018/1 Genelgesi aleyhine davalar açıldığı ve idari işlemin iptal isteminin reddi yönünde verilen ilk derece mahkemesi kararlarının; Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun temyizen incelemesi sonucu E:2016/2991-K:2018/5551 ve E:2019/2250E-K:2020/812 sayılı Kararları ile bozulduğu ve Bakanlıklarınca da mezkûr mahkeme kararına istinaden Yük Teslim Talimat Formu uygulamasının kaldırıldığının Bakanlığa bildirildiği ifade edildi.
Bakanlığın 2000 yılından bu yana ordino (yük teslim talimat formu) veya yerine geçen belgenin gümrük iş ve işlemlerine müteallik bir yönü bulunmadığı yönündeki talimatları da dikkate alındığında, 23.11.2017 tarihli ve 29799029 sayılı yazılarına atıfla tüm Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüklerinin mezkûr belgenin gümrük idarelerince aranmayacağı yönünde talimatlandırıldığı belirtildi.
Yazıda son olarak, bahse konu belgenin gümrük işlemlerinin ifası ve tekemmülü sırasında gümrük müdürlüklerince aranmayacağı ve işlemlerin ifasının 23.11.2017 tarihli ve 29799029 sayılı yazı doğrultusunda yerine getirilmeye devam edileceği vurgulandı.