Türkiye Çelik Üreticileri Derneği (TÇÜD) Aralık ayı İstatistikleri hakkında değerlendirmede bulundu.
Türkiye’nin ham çelik üretimi, 2020 yılının Aralık ayında, 2019 yılının aynı ayına göre yüzde 17,7 oranında artışla 3.4 milyon ton oldu.
2020 yılının ilk yarısında pandemi sebebiyle yüzde 4,1 oranında gerileyen ham çelik üretimi, 3. çeyrekte yüzde 16,6, son çeyrekte yüzde 16,2 arttı ve yılın tamamında yüzde 6 artışla 35,8 milyon ton seviyesinde gerçekleşti.
2020 yılının Aralık ayında nihai mamul tüketimi, yüzde 10,3 oranında azalış ile 2.4 milyon ton oldu.
Yılın ilk çeyreğinde yüzde 42,7 oranında artan, ikinci çeyrekte ise yüzde 16,9 oranında azalan çelik ürünleri tüketimi, üçüncü çeyrekte yüzde 25,2 ve son çeyrekte yüzde 6,6 artış gösterdi.
2020 yılının tamamında ise nihai mamul tüketimi yüzde 12,9 oranındaki artışla, 29,4 milyon ton seviyesine ulaştı.
Çelik ürünleri ihracatı Aralık ayında miktarda yüzde 22,1 artış ile 1.8 milyon ton, değerde ise yüzde 36,9 artışla 983 milyon dolar oldu.
2020 yılında, 2019 yılına kıyasla ihracat, miktar itibariyle yüzde 5,5 oranında azalarak 16,6 milyon ton, değer itibariyle yüzde 10,9 azalışla 8,6 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.
Uluslararası piyasadaki hızlı talep artışının yol açtığı ürün yetersizliği sebebiyle, Aralık ayı ithalatı, 2019 yılının aynı ayına göre, miktar yönünden yüzde 31,9 azalış ile 994 bin ton, değerde yüzde 11,9 azalışla 724 milyon dolar seviyesinde gerçekleşti.
Böylece, 2020 yılında ithalattaki artış bir miktar gevşeyerek, 2019 yılına göre miktar yönünden yüzde 4,5 artış ile 12,5 milyon ton oldu. Değer yönünden ise yüzde 2,9 azalışla 7,7 milyar dolar olarak gerçekleşti.
Dış ticaret dengesi
İhracattaki düşüş ve ithalattaki artış sebebi ile, 2019 yılında yüzde 121 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2020 yılında yüzde 111 seviyesine geriledi.
TÇÜD yaptığı değerlendirmede, Türkiye’nin ham çelik üretiminin, Nisan ve Mayıs aylarındaki istisnai düşüşün ardından, Haziran ayından itibaren pandeminin kısmen kontrol altına alınması ve ekonomik istikrar tedbirleri sayesinde, canlanma eğilimi içerisine girdiği gözlendi ve 2020 yılının tamamında yüzde 6 üretim artışı ile 35,8 milyon ton ham çelik üretimine ulaşıldığı belirtildi.
Pandemi kaynaklı olarak küresel çapta üretim kesintilerinin olduğu 2020 yılında, en büyük 15 çelik üreticisi ülke arasında sadece yüzde 13,4 ile İran, yüzde 11,6 ile Vietnam, yüzde 6 ile Türkiye, yüzde 5,2 ile Çin ve yüzde 2,6 ile Rusya’da üretim artışı gözlendiği, böylece Türkiye’nin 35,8 milyon ton ham çelik üretimi ile Almanya’yı geride bırakarak, Avrupa’nın en büyük, dünyanın ise 7. büyük ham çelik üreticisi konumuna yükseldiği bildirildi.
Haziran ayından itibaren artış eğilimine giren çelik tüketiminde Nisan, Mayıs ve Aralık aylarında yaşanan azalışlara rağmen, yılsonu itibariyle yüzde 12,9 oranında artış kaydedildiği ancak, aynı zamanda ithalattaki artış eğiliminin devam ettiği ve tüketim içerisindeki ithal girdinin payı yüzde 43 seviyesinde gerçekleştiği açıklandı.
Türk çelik sektörü, gerek pandeminin daraltıcı etkisi ve gerekse ihraç pazarlarında yaşanan koruma tedbirlerinin yol açtığı engellemelere rağmen, 2020 yılını üretim artışıyla kapattı.
2021 yılının, pandeminin etkisinin azalması ve koruma tedbirlerinin gevşemesi halinde, 2020’ye göre daha iyi bir yıl olacağını, yurtiçi tüketim ve üretimdeki artışın, son 2 yıldaki kayıpları telafi ederek, 2017 yılı seviyesini geçeceğini öngördükleri belirtildi.
Aralık ayında ithalattaki yüzde 31,9 oranındaki düşüşün de açıkça işaret ettiği üzere, uluslararası piyasadaki talep canlanması sonrasında, yurtiçi piyasaya yönelen çelik üreticilerinin sebep olduğu ilave talep, geçici bir süre için çelik ürünleri tedarikinde aksamalara yol açtığı, söz konusu talep, uluslararası piyasalarda girdi fiyatlarındaki yüzde 100’ü aşan yüksek oranlı artışın desteklediği fiyat artışları sebebiyle, tüketici kuruluşların stoklarını güçlendirmeye yönelik ilave talepleri yüzünden katlanarak büyüdüğü açıklandı.
Bu dönemde çelik sektörü, sorumlusu olmadığı bir sorunu çözmek için, azami gayret gösterdi. Talepteki yüksek oranlı artış, kısmen ihracat taahhütleri ertelenerek, kısmen de tüm imkânlar seferber edilip, üretim artışı sağlanarak önlenmeye çalışıldığı ifade edildi. Böylece, Aralık ayındaki üretim artışı yüzde 17,7 seviyesine ulaştı. Üreticilerin olabilecek her türlü talebi karşılamak için gösterdikleri özel gayret Ocak ayındaki ihracat bağlantılarına da yansıdı. Ocak ayının ilk 3 haftasında, bilhassa yassı ürün ihracatı üreticilerimizin iç piyasaya öncelik vermeleri sayesinde yüzde 67 oranında daraldı.