Kuzey İrlanda’daki çelik sektörüne, Büyük Britanya’dan yapılmayan ithalatta yüzde 25 oranında koruma vergisi uygulanacağının ortaya çıkmasıyla sektörde belirsizlik ortamı oluştu. Vergi, Brexit geçiş döneminin sona ermesiyle 1 Ocak’ta yürürlüğe girdi.
Konu Avam Kamarası Avrupa Birliği ile Gelecekteki İlişkiler Komitesi’nde de gündeme getirildi. Kotanın gelecek aylarda gerçekleşmesi beklenen en üst düzeye çıkıldığında Birleşik Krallık’ın AB’ye ya da AB’nin Kuzey İrlanda da içerisinde olmak üzere Birleşik Krallık’a ihracat yaptığı her bir ton çelik yüzde 25 oranında tarifeye tabi olacak.
Söz konusu uygulamanın yürürlüğe girmesiyle çelik fiyatının rekabet edemez duruma geleceği ve bu durumun da çok büyük oranda zarar verici etki yaratacağı değerlendiriliyor.
Birleşik Krallık yönetiminin, çelik endüstrisinin kota ve gümrük vergisinden muaf olarak AB’ye ihracat yapabilmesi için AB ile bu konuda yoğun bir biçimde mesai harcaması gerektiğine dikkat çekiliyor.
Brexit Protokolü’ne göre Kuzey İrlanda, AB‘nin tek pazarının parçasıymış gibi işlem görüyor. Brexit’in ardından Birleşik Krallık, Avrupa sistemini yansıtır biçimde Ocak-Haziran 2021 dönemi için kendi üç aylık çelik ürünü korumasına sahip. Brexit ticaret anlaşması kapsamında Birleşik Krallık’taki tüccarlar ve üreticiler kota uygulamasıyla en az altı ay boyunca korunuyor. Bu durum da yüzde 25 oranındaki tarifenin hemen uygulanmayacağı anlamına geliyor. Ancak kota düzenlemesine Kuzey İrlanda’yı dâhil edilmedi. Protokol maddeleri, İngiltere’den Kuzey İrlanda’ya yapılacak herhangi bir ihracatı Birleşik Krallık kotasının bir parçası olarak görüyor. Kota aşıldığında Kuzey İrlanda’ya giren İngiliz çeliğine yüzde 25 oranında tarife uygulanacak.