İstanbul Gümrük Müşavirleri Derneği (İGMD)’nin yazısında, 28.012013
tarih, 28542 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanarak Sınır Gümrük Kapısı kabul
edilip yetki verilen Gümrük Müdürlükleri duyurularında yayım tarihinde
yürürlüğe girmiş bulunduğu anımsatıldı.
Ancak, Serbest Dünya Ticaretinde bazı yüklemelerin Maliyet
hesabı gözetilerek Ro-Ro seferleriyle yapılmakta olduğu belirtildi. İstanbul
Bölgesinde faaliyet gösteren firmaların ithalatları için Ro-Ro ile sevk edilip
firmalarına gelen söz konusu hurda eşyalarını zorunlu olarak yetkili olan
Pendik ya da Haydarpaşa Ro-Ro Gümrük Müdürlüğü’ne getirebildiği, buradan da
ithalatları için yetkili tek sınır gümrüğü sayılan Ambarlı’ya Transit
yapmalarına ilgili Gümrük Müdürlüklerince izin verilmediği ifade edildi. İşbu
nedenle ithalat yapamadıkları bildirilerek, mağduriyet yaşanmaması adına bu
gibi işlemlerde nasıl yol alacağı hususunun açıklığa kavuşturulmasının
işlemleri kolaylaştıracağı vurgulandı.
Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürlüğü’nden İGMD’ye
yazdığı “Atık İthalatında Yetkili Gümrük İdareleri” konulu cevabi yazısında, Türkiye
Gümrük Bölgesine girecek atıkların çevrenin korunması yönünden uygunluk
denetimine ilişkin usul ve esasları, 31.12.2020 tarihli, 31351 sayılı Resmi
Gazetede yayımlanan “Çevrenin Korunması Yönünden Kontrol Altında Tutulan
Atıkların İthalat Denetimi Tebliği (Urün Güvenliği ve Denetimi 2021/3)”
ile düzenlendiği belirtildi.
Anılan Tebliğin 11’inci maddesi kapsamında ithal edilmek
istenen atıklara ilişkin uygunluk yazısının, ilgili sınır gümrük idarelerince
bu atıkların Türkiye Gümrük Bölgesine girişinde arandığı ve uygunsuz bulunan
atıkların Türkiye Gümrük Bölgesine girişine ise izin verilmediği bildirildi.
Öte yandan, mezkur Tebliğ kapsamında ithal edilebilecek olan
atıklar için 28.01.2013 tarih ve 28542 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Gümrük
Genel Tebliği (Gümrük İşlemleri) (Seri No: 104) ile bahse konu eşyanın Türkiye
Gümrük Bölgesine giriş işlemlerini gerçekleştirmeye yetkili gümrük
müdürlüklerinin belirlendiği kaydedildi. Bu çerçevede, Çevre ve Şehircilik
Bakanlığınca gerçekleştirilecek ithalat kontrollerinin, yalnızca Tebliğde
belirtilen gümrük müdürlüklerinde yapılabildiği ifade edildi.
Atık ithalatında anılan Bakanlık kontrollerinin öngörüldüğü
şekilde yapılabilmesi ve zararlı atıkların transit beyannamesi kapsamında Türkiye’de
dolaşımının getirebileceği muhtemel zararların önüne geçilebilmesi için, bahse
konu eşyanın Türkiye’ye girişinin yalnızca yetkili gümrük müdürlüklerinden
yapılması ve çevreye uygunluk denetimlerinin de bu gümrüklerde
gerçekleştirilmesi gerektiği vurgulandı.
İGMD’nin yazısında belirtilen Haydarpaşa ve Pendik Gümrük
Müdürlüklerinin, mezkur eşyanın Türkiye’ye giriş işlemlerini yapmaya yetkili gümrük
müdürlükleri arasında yer almadığının altı çizildi. Bu itibarla, adı geçen
Gümrük Müdürlüklerine Ro-Ro taşıması yoluyla getirilen söz konusu eşyanın yazıda
belirtilen yetkili gümrük müdürlüklerinden birisi olan Ambarlı Gümrük
Müdürlüğüne transit beyannamesi kapsamında sevk edilmesinin, yukarıda yer
verilen mevzuat hükümleri uyarınca mümkün olmadığı vurgulandı. Bununla
birlikte, Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca Haydarpaşa ve Pendik Gümrük
Müdürlüklerinin de yetkilendirilmesi konusunda Ticaret Bakanlığına uygun görüş
verilmesi halinde, anılan Gümrük Müdürlüklerinin yetkilendirilmesi hususunun Bakanlıkça
değerlendirilebileceği belirtildi.